LỆ THUỘC GÌ VỀ VĂN HÓA NGÔN NGỮ?

Văn hóa là trái tim của một dân tộc, văn hóa phát triển từ cây truyền thống của dân tộc đó. Đặc thù tiêu biểu của văn hóa truyền thống là ngôn ngữ, ngôn ngữ biện minh cho tiến trình văn hóa. Một người làm văn hóa mà quên đi gốc rễ của văn hóa mình thì người ây không thể thấy được tương lai.

Trong suốt chiều dài lịch sử của văn hóa, những quốc gia có đường biên giới cạnh nhau đều có ảnh hưởng những bản sắc của nhau, đặc biệt là chữ viết. Trải qua hàng nghìn năm Bắc thuộc, chúng ta có chữ viết dựa trên nền Hán ngữ, gọi là Hán-Nôm. Trải qua hơn một trăm năm nô lệ giặc Tây, chúng ta có chữ Việt lai Tây ngày nay, được gọi là chữ quốc ngữ nhưng cũng dựa trên chữ Hán-Nôm xưa. Khi người Tây sang đô hộ chúng ta, họ phiên âm chữ Hán-Nôm bằng ký tự La-tinh để phát âm, và trải qua một thời gian phát triển lâu dài, chúng ta có chữ quốc ngữ ngày nay trong dòng chảy văn hóa của một dân tộc.

Có một số cho rằng, ‘chữ viết và ngôn ngữ nói lên tính nô lệ văn hóa của dân tộc, phải gạt bỏ hoàn toàn tính lệ thuộc ngôn ngữ ấy để định hình văn hóa dân tộc, để phát triển tính độc lập, kinh tế, và tính chính trị của dân tộc’. Không hiểu các vị ấy định nghĩa dân tộc là gì nhỉ (?), các vị muốn nói đến dân tộc là sự độc lập của một quốc gia hay là sự tùy thuộc nền văn hóa hay chính trị khác? Chúng ta đã kế thừa Văn hóa Tôn giáo qua lễ Christmas (Tây phương) lớn nhất thế giới được diễn ra hàng năm tại VN rồi mà? Vấn đề kinh tế là phải từ bỏ ngôn ngữ cũ? Đừng quên rằng khoa học hiện đại phát triển từ những phương tiện thô sơ ngoài chữ viết, kinh tế phát triển từ những kỹ năng khoa học, và một phần hệ thống lãnh đạo, ngoài sự nguyện cầu.

Cho rằng “chữ Viết cũ của Cha ông tổ tiên chúng ta mang tính lệ thuôc, và dùng từ Hán-việt đều có tính vong nô, lang bạt, thay vào đó phải dùng từ thuần việt nhằm thoát khỏi tính lệ thuộc Tàu Cộng…” Không biết quí vị có ẩn ý gì ngoài sự phán xét ‘xanh rờn’ như vậy. Chẳng lẽ nước Mỹ sau khi thoát khỏi thuộc địa của Anh, hơn 300 năm lập quốc và trở thành Hợp chủng quốc vẫn nói và viết tiếng Anh là nô lệ người Anh ư? Dân tộc Tây Tạng có ngôn ngữ, văn hóa và lãnh thổ riêng vẫn bị Trung Quốc nuốt hẳn hoàn toàn gần cả thế kỷ. Nếu các vị muốn thuần Việt thì cứ thuần Việt đi, nếu thấy hay thì mọi người đều nói viết theo, cớ gì phải chỉ trích người viết Hán-Việt.

Dưới đây là đơn cử một số từ Hán-Việt và thuần Việt:

ngân hàng - kho bạc

quân đội - tốp lính

bệnh viện – nhà thương

Thánh đường – nhà thờ

Giáo xứ - nhà dạy đạo

hộ sinh - đỡ đẻ

quân phục - đồ lính

Thượng đế - vua cõi trên

Hồng y - thầy lớn

hy sinh – quên mình

thực tập - tập làm

nghiên cứu – chuyên sâu

hợp ca – hát chung

ca sỹ - người hát

đơn ca – hát một mình

song ca- hát đôi

giáo sư - thầy dạy

giáo viên - người dạy

xa lộ - đường xe chay

bác học - học rộng

quốc ca – bài hát của một dân tộc

trượng phu – đàn ông, chồng

phụ nữ - đàn bà

phu nhân - người vợ

đại học - học lớn

hâu môn - lỗ đít

âm hộ - l

dương vật- c

ảnh hưởng – lan ra

thiền viện – cơ sở tu (dạy) thiền

Thánh kinh – sách của Thánh

v.v... và v.v...nói hoài không hết, gần 70% là Hán-việt. Vậy ai muốn thuần Việt, hoàn toàn không lai thì cứ làm, làm không đụng chạm, làm sao để thấy được tính hàm súc và sự tế nhị của Văn hóa ngôn ngữ chữ viết.

Vấn đề thơ văn cũng thế, là phạm trù của tư tưởng mà con người khác với động vật là chỉ biết ăn, ngủ, đại tiểu tiện và giải quyết (…); con người có tư tưởng nghệ thuật, có thi ca, lý luận, có chữ viết đặc trưng… đó là bản chất Văn hóa của một giống nòi, ngay từ buổi đầu nền Văn hóa ấy làm nền tảng cho dòng chảy mà tự thân nó là mạch nguồn bất tận.

TNTQ